Çocukluk Çağı Depresyonu: Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi | Çankaya

Çocukluk Çağı Depresyonu Nedir?

Çocukluk çağı depresyonu, çocuğun duygusal, bilişsel ve davranışsal alanlarını etkileyen, en az iki hafta boyunca devam eden belirgin bir çökkünlük durumu olarak tanımlanır.

Yetişkinlerdeki gibi “üzüntüyü ifade etme” her zaman görülmez; çocuklar bu duyguları davranışlarıyla dışa vurabilir.

Çankaya’da yapılan psikolojik değerlendirmelerde sıklıkla görülen bazı işaretler şunlardır:

Oyun oynama isteğinde belirgin azalma
Evden veya ebeveynden ayrılma güçlüğü
Nedensiz ağlama nöbetleri
Öfke patlamaları ve saldırgan davranışlar
Karın ağrısı, baş ağrısı gibi bedensel şikâyetler
Sosyal ortamlardan kaçınma
Depresyonun yalnızca mutsuzluk değil; çocuğun tüm gelişim alanlarını etkileyen bir durum olduğu unutulmamalıdır.

Çocukluk Depresyonunun Belirtileri

Çocuklarda depresyon belirtileri geniş bir yelpazeye yayılabilir. Bu belirtiler çocuğun yaşına, kişilik özelliklerine, aile yapısına ve stres faktörlerine göre değişiklik gösterebilir.

a) Duygusal Belirtiler
Sürekli üzüntü hâli
Umutsuzluk, karamsarlık
Kolay ağlama
Güvensizlik duyguları
Sevilmediğini hissetme

b) Davranışsal Belirtiler
Oyundan ve arkadaşlardan uzaklaşma
Sinirlilik ve öfke patlamaları
Okula gitmek istememe
Akademik başarısızlık
Kurallara uymada zorluk

c) Fiziksel Belirtiler
Uyku düzeninde bozulma
İştah artışı veya azalışı
Enerji düşüklüğü
Baş ve karın ağrıları

d) Sosyal Belirtiler
Akran ilişkilerinde bozulma
Yalnız kalma isteği
Evde ve okulda iletişimden kaçınma
Çocuk kendini iyi ifade edemediği için bu belirtiler çoğu zaman “yaramazlık”, “inat”, “huysuzluk” ya da “okula uyumsuzluk” sanılabilir.

Çocukluk Çağı Depresyonunun Nedenleri

Depresyonun çocuklarda ortaya çıkmasına neden olan birçok biyolojik, psikolojik ve çevresel etken bulunur.

a) Biyolojik Etkenler
Genetik yatkınlık
Beyin kimyasındaki dengesizlikler
Nörogelişimsel sorunlar

b) Aile Dinamikleri
Aile içi çatışma
Sürekli eleştiri ortamı
Duygusal ihmal
Ebeveynlerde depresyon öyküsü

c) Sosyal Faktörler
Akran zorbalığı
Okul uyum problemleri
Taşınma, yeni kardeş gibi yaşam değişiklikleri

d) Travmatik Deneyimler
Kaygı yaratan yaşantılar
Kayıp, boşanma, ayrılık
Kötü muameleye maruz kalma

Çankaya bölgesindeki okullarda yapılan klinik konsültasyonlarda, özellikle akran zorbalığı ve akademik baskının depresyon riskini artıran iki önemli faktör olduğu görülmektedir.

Çankaya’da Depresyon Tanı Süreci Nasıl Yürütülür?

Çocukluk depresyonunun doğru tanılanması için çok yönlü bir değerlendirme gereklidir.

Tanı sürecinde kullanılan yöntemler:

Aile görüşmesi
Çocukla bireysel görüşme
Çocuklara özel gelişimsel ölçekler
Oyun temelli değerlendirme
Okul/öğretmen geri bildirimleri
Klinik gözlem

Uzm. Dr. Emine Taşyürek, çocuğun yaşına uygun iletişim yöntemleriyle depresyon belirtilerini, davranışlarını ve duygusal tepkilerini detaylı şekilde değerlendirir.

Depresyon Tedavi Yöntemleri

a) Bireysel Terapi
Çocuğun duygularını ifade edebileceği güvenli bir ortam sağlanır.

Oyun terapisi, duygu düzenleme çalışmaları ve bilişsel teknikler kullanılabilir.

b) Aile Odaklı Terapi
Ailenin destekleyici rolünün güçlendirilmesi tedavinin en önemli parçaları arasındadır.

c) Okul İş Birliği
Öğretmenlerle iletişim kurulması, çocuğun akademik ve sosyal ihtiyaçlarının belirlenmesi tedaviyi hızlandırır.

d) İlaç Tedavisi
Gerekli durumlarda, çocuk psikiyatristi tarafından dikkatle seçilen ilaçlar tedaviye eklenebilir.

 
Erken Müdahale Neden Önemlidir?

Erken tanı konulmadığında çocuk:

Akademik başarısızlık
Sosyal geri çekilme
Davranış problemleri
Özgüven kaybı
Kronik depresyon riski
gibi sorunlarla karşılaşabilir.

Çankaya’da uzman bir çocuk psikiyatristine başvurmak, bu risklerin büyük ölçüde önlenmesine yardımcı olur.

Ne Zaman Uzman Desteği Alınmalı?

Aşağıdaki belirtiler iki haftadan uzun sürüyorsa uzman desteği önerilir:

Sürekli mutsuzluk
Öfke nöbetleri
Oyun ve arkadaşlardan uzaklaşma
İştah/uyku değişiklikleri
Okul başarısında düşme
“Hiçbir şeyden keyif almama” şikâyeti