Çocuk ve Ergenlerde Depresyon Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi | Ankara

Çocukluk Çağı Depresyonu Nedir?

Çocukluk döneminde depresyon, yetişkinlerde görülen klasik depresyon belirtilerinin birebir aynı şekilde ortaya çıkmadığı; daha çok davranış değişiklikleri, içe kapanma veya öfke krizleriyle kendini gösterebilen bir ruhsal bozukluktur. Çocuklar duygularını soyut şekilde ifade etmekte zorlandıkları için yaşadıkları çökkünlük durumu genellikle davranışsal sinyaller üzerinden anlaşılır.

Ergenlik Depresyonu Nedir?

Ergenlik, biyolojik, hormonal ve psikososyal değişimlerin yoğun yaşandığı bir dönemdir. Bu nedenle depresyon belirtileri duygusal dalgalanmalar, kimlik karmaşası, yalnızlaşma, akademik isteksizlik, sosyal geri çekilme ve riskli davranış eğilimleriyle ortaya çıkabilir. Ankara’da ergen psikiyatrisi başvurularında, özellikle sosyal medya etkisi, akran ilişkileri ve sınav stresi depresyon gelişiminde önemli rol oynar.

 
Çocukluk Çağı Depresyonu ile Ergenlik Depresyonu Arasındaki Temel Farklar

a) Belirtilerin Görünümü

✔ Çocukluk depresyonunda:

Oyun oynama isteğinde azalma
Karın ağrısı, baş ağrısı gibi somatik şikâyetler
Saldırganlık, öfke patlamaları
Aşırı ağlama
Anne babadan ayrılma güçlüğü
Öğretmen şikâyetlerinde artış
Uyku ve iştah değişimleri

✔ Ergenlik depresyonunda:

Umutsuzluk, değersizlik düşünceleri
İçe kapanma
Sosyal izolasyon
Ders başarısında keskin düşme
Madde kullanımına yönelim riskinde artış
Kimlik karmaşası
Kendine zarar verme davranışları

b) Duyguları İfade Etme Şekli

Çocuklar duygularını sözel olarak ifade etmekte zorlanır; çoğu zaman davranışsal ipuçlarıyla anlaşılır.
Ergenlerde ise duygusal yoğunluk daha belirgin olup, “kimse beni anlamıyor”, “hayatım boşa gidiyor” gibi bilişsel ifadeler sık görülür.

c) Biyolojik ve Hormonal Etkenler

Ergenlik döneminin hormonal değişimleri duygulanımı doğrudan etkiler. Çocuklarda ise nörogelişimsel faktörler ve aileye bağımlılık düzeyi daha belirleyici olur.

d) Sosyal Çevre ve Akran Etkisi

Çocukluk depresyonunda aile ilişkileri daha önemliyken, ergenlikte akran reddi, sosyal medya baskısı, okul ve sınav stresi ön plana çıkar.

e) Risk Faktörleri

✔ Çocukluk:

Erken yaş travmaları
Aile içi çatışmalar
Bağlanma sorunları

✔ Ergenlik:

Kimlik gelişim süreci
Romantik ilişkilerde problemler
Akademik baskı ve sınav kaygısı
Akran zorbalığı

 
Depresyonda Tanı Süreci Nasıl İşler?

Tanı süreci, yaş grubuna göre farklı değerlendirme araçlarıyla yürütülür.

Çocuklarda tanı için kullanılan yöntemler:
Gözlem
Aile görüşmesi
Çocuk için geliştirilmiş ölçekler
Oyun terapisi gözlemleri

Ergenlerde tanı için kullanılan yöntemler:
Bireysel görüşme
Depresyon ölçekleri
Bilişsel-duygusal değerlendirme
Sosyal çevre analizleri

Ankara’da çocuk ve ergen psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, hem çocuklara hem ergenlere özel değerlendirme yöntemlerini kullanarak yaşa uygun tanı koymaktadır.

Çocuk ve Ergen Depresyonunda Tedavi Nasıl Farklılaşır?

a) Çocuklarda Tedavi
Aile odaklı terapi
Oyun terapisi
Davranışçı yaklaşımlar
Gerekirse psikiyatrik ilaç desteği

b) Ergenlerde Tedavi
Bilişsel davranışçı terapi (BDT)
Duygusal düzenleme çalışmaları
Sosyal beceri geliştirme
Aile ile birlikte psikoeğitim
Gerekli durumlarda ilaç tedavisi
Ergenlerde mahremiyetin gözetilmesi, tedavi motivasyonunu artıran önemli bir unsurdur.

Erken Müdahalenin Önemi

Depresyon, erken dönemde fark edilmediğinde, akademik başarısızlık, sosyal uyum sorunları ve kendine zarar verme riskinde artışa neden olabilir. Ankara’da çocuk ve ergen psikiyatristine zamanında başvurmak, kısa sürede olumlu sonuçlar alınmasına yardımcı olur.

Ne Zaman Bir Uzman Psikiyatriste Başvurulmalı?

Aşağıdaki belirtiler 2 haftadan uzun sürüyorsa profesyonel destek alınmalıdır:

Sürekli mutsuzluk
Aşırı öfke
Sosyal geri çekilme
Derslerde ani düşüş
İştah veya uyku değişimi
Kendine zarar verme düşünceleri
Okula gitmek istememe
 

Ankara’da Çocuk ve Ergen Depresyonu İçin Uzman Yaklaşımı

Uzm. Dr. Emine Taşyürek, her çocuk ve ergenin psikolojik ihtiyaçlarını bireysel olarak değerlendirerek, yaş dönemine uygun tedavi planları oluşturur. Aile görüşmeleri, okul iş birliği ve bütüncül klinik yaklaşım tedavinin önemli parçalarıdır.