Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB) I Çankaya

Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB) Nedir? Çocuk ve Ergenlerde Nasıl Ortaya Çıkar?

Yaygın Anksiyete Bozukluğu, en az altı ay süren sürekli kaygı haliyle tanımlanır. Gençlerde YAB şu şekillerde kendini gösterebilir:

“Ya bir şey olursa?” düşüncelerinin bitmek bilmemesi
Olumsuz senaryolara odaklanma
Detaylara aşırı takılma
Güvence arayışı
Gece uykuya dalamama
“Mükemmel olmalıyım” baskısı
Okul ve sınavlarla ilgili aşırı stres
Bu belirtiler bazen aileler tarafından “hassaslık”, “çekingenlik”, “duygusallık” olarak yanlış yorumlanabilir. Oysa YAB, zamanında müdahale edilmediğinde beynin stres düzenleme sistemini kalıcı biçimde etkileyebilen bir durumdur.

Sürekli Endişenin Davranışsal Sonuçları

Gençlerde nörobiyolojik etkiler davranış değişiklikleriyle kendini gösterir:

Sosyal ortamlardan kaçınma
İçine kapanma
“Düşüne düşünce tükenme”
Aşırı irkilme tepkileri
Üşüme, mide bulantısı, karın ağrısı gibi psikosomatik yakınmalar
Özgüven kaybı
Bu döngü ilerledikçe genç kendini daha da yetersiz hissedecektir.

 
Aileler Hangi Belirtilere Dikkat Etmeli?

YAB çoğu zaman uzun süre fark edilmez. Ailelerin dikkat etmesi gereken işaretler:

“Sürekli bir şey olacakmış” hissi
Sık sık onay veya güvence isteme
Gece uykuya dalamama
Sabahları mide bulantısı
Aşırı sorumluluk alma veya detaylara takılma
Sınav öncesi değil, her an kaygı hali
Küçük hatalarda yoğun stres yaşama
Bu tip belirtiler dönemsel kaygıdan farklıdır ve profesyonel değerlendirme gerektirir.

 
YAB Tedavisinde En Etkili Yaklaşımlar

YAB doğru tedaviyle tamamen kontrol altına alınabilir. Ankara’da uygulanan bilimsel yöntemler şunlardır:

1. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)
Gençlerin endişe döngülerini anlamasına, düşünce hatalarını fark etmesine ve sağlıklı baş etme yolları geliştirmesine yardımcı olur.

2. Duygu Düzenleme ve Farkındalık Terapileri
Kaygının bedensel etkilerini azaltır ve gencin stres yanıtlarını kontrol etmeyi öğretir.

3. Aile Danışmanlığı
Ebeveynlerin kaygıyı tetikleyen iletişim biçimlerine yönelik farkındalık geliştirmesini sağlar.

4. Online Terapi
Gençlerin kendini daha rahat ifade ettiği, erişilebilir ve etkili bir seçenektir.

5. Gerekli Durumlarda İlaç Tedavisi
Orta–şiddetli YAB vakalarında psikiyatrist tarafından dikkatle planlanabilir.

 
6. Erken Müdahale Neden Önemlidir?
YAB erken fark edildiğinde tedavi başarı oranı oldukça yüksektir. Aksi halde:

Depresyon
Panik Bozukluk
Okul reddi
Sosyal fobi
Akademik başarısızlık
Uyku bozuklukları
gelişebilir.

Ergenlik döneminde beyin hala şekillenmektedir; bu nedenle doğru zamanda yapılan müdahale, gencin tüm yaşamını olumlu yönde etkiler.