Bebek ve Çocukta Konuşma Gecikmesi I Ankara

Konuşma Gecikmesi Nedir?

Konuşma gecikmesi, bir çocuğun dil ve konuşma becerilerinin yaşıtlarına göre beklenen gelişimsel düzeyin gerisinde olması durumudur. Ankara'da çocuk ve ergen psikiyatrisi uzmanı Uzm. Dr. Emine Taşyürek, konuşma gecikmesinin sadece bir "geç konuşma" sorunu olmadığını, altta yatan nörogelişimsel, işitsel veya psikososyal faktörlerin dikkatlice değerlendirilmesi gereken kompleks bir durum olduğunu vurgulamaktadır.

Dil Gelişiminin Temel Aşamaları

0-12 Ay (Bebeklik Dönemi):

0-3 ay: Agu sesleri, farklı ihtiyaçlar için farklı ağlama
4-6 ay: Heceler tekrarlama (ba-ba, da-da), sesleri taklit etme
7-12 ay: "Anne", "baba" gibi ilk kelimeler, basit komutları anlama
1-2 Yaş (İlk Çocukluk):

12-18 ay: 5-20 kelimelik dağarcık, iki kelimeli birleşimler ("su ver")
18-24 ay: 50+ kelime, iki kelimeli cümleler, vücut bölümlerini gösterme

2-3 Yaş: 200+ kelime, 2-3 kelimeli cümleler, zamir kullanımı ("ben", "sen")
Basit hikayeler anlatma, "ne" ve "nerede" sorularına yanıt verme

3-4 Yaş: 1000+ kelime, 4-5 kelimeli karmaşık cümleler
Geçmiş zaman kullanımı, renk ve şekilleri bilme
Anlaşılır şekilde konuşma (%75-100 anlaşılırlık)

Konuşma Gecikmesinin Nedenleri

1. Birincil Dil Bozuklukları
Gecikmiş Dil ve Konuşma: Altta yatan belirgin bir neden olmaksızın dil gelişiminde gecikme
Spesifik Dil Bozukluğu (SLI): Sadece dil alanında güçlük, diğer gelişim alanları normal
Fonolojik Bozukluk: Sesleri doğru üretememe veya birleştirememe

2. Nörogelişimsel ve Nörolojik Nedenler
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB): Sosyal iletişimde zorluk, tekrarlayan davranışlar
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB): Dikkat süresi kısalığı, impulsivite
Zihinsel Yetersizlik: Genel gelişimsel gecikme
Serebral Palsi: Motor konuşma becerilerinde zorluk
Epilepsi: Özellikle Landau-Kleffner Sendromu (edinilmiş epileptik afazi)

3. İşitsel ve Fiziksel Nedenler
İşitme Kaybı: Doğuştan veya sonradan gelişen işitme problemleri
Oral-Motor Problemler: Dudak, dil, çene kaslarında zayıflık veya koordinasyon sorunu
Yarık Dudak/Damak: Anatomik yapısal sorunlar

4. Çevresel ve Psikososyal Faktörler
Yetersiz Dil Uyaranı: TV/tablet başında uzun süre geçirme, ebeveyn-çocuk etkileşimi eksikliği
Çok Dilli Ortam: Birden fazla dilin konuşulduğu ev ortamı
Psikososyal Deprivasyon: Duygusal ihmal veya istismar
Prematürite: Erken doğuma bağlı gelişimsel gecikmeler

Konuşma Gecikmesi için Kırmızı Bayraklar (Alarm Belirtileri)

12 Aylıkken:

Agu sesleri çıkarmıyorsa
İsmine tepki vermiyorsa
İşaret etme, el sallama gibi jestleri kullanmıyorsa

18 Aylıkken:

"Anne", "baba" gibi tek kelimeleri söylemiyorsa
Basit komutları anlamıyorsa ("gel", "al")
Ortak dikkat (joint attention) gelişmemişse

2 Yaşında:

50'den az kelime dağarcığı varsa
İki kelimeli cümleler kuramıyorsa ("su ver", "anne gel")
Konuşmasının %50'sinden azı anlaşılıyorsa

3 Yaşında:

3-4 kelimeli cümleler kuramıyorsa
Konuşmasının %75'inden azı anlaşılıyorsa
"Kim?", "ne?", "nerede?" sorularına yanıt veremiyorsa

Her Yaşta Acil Durumlar:

Daha önce kazandığı dil becerilerini kaybediyorsa
Sosyal iletişimde belirgin gerileme varsa
Göz teması kurmuyor, ismine tepki vermiyorsa

Ankara'da Uzm. Dr. Emine Taşyürek'in Özel Yaklaşımı
Çankaya'daki kliniğimizde konuşma gecikmesi olan çocuklara bütüncül bir yaklaşım sunuyoruz:

1. Bireyselleştirilmiş Tedavi Planı: Her çocuğun ihtiyaçlarına göre özel plan

2. Multidisipliner İşbirliği: Dil terapisti, psikolog, özel eğitim uzmanı ile koordineli çalışma

3. Aile Katılımı: Ebeveynlerin tedavi sürecine aktif dahil edilmesi

4. Doğal Ortam Müdahaleleri: Terapiyi ev ve okul ortamına genelleme

Unutmayın: Her çocuk kendi hızında gelişir, ancak belirgin gecikmeler profesyonel değerlendirme gerektirir. Çocuğunuzun dil gelişimi konusunda endişeleriniz varsa, Çankaya'daki kliniğimizle iletişime geçerek uzman görüşü alabilirsiniz.