Ankara’da Ergen Annelerine Psikolojik Rehber

Jun 02, 2025

Ergen Çocuğu Olan Annelere Tavsiyeler
Uzm. Dr. Emine Taşyürek – Ankara Çocuk ve Ergen Psikiyatristi
 

Ergenlik dönemi, hem çocuklar hem de ebeveynler için zorlayıcı bir geçiş sürecidir. Çocukluktan yetişkinliğe adım atan bireylerin hem bedensel hem de ruhsal gelişiminde önemli değişiklikler yaşanırken, anne ve babaların da bu sürece uyum sağlamaları gerekir. Özellikle anneler, çocuklarıyla olan yakın ilişkileri nedeniyle ergenlik döneminin çatışmalarına en çok maruz kalan kişilerdir.

Ankara’da çocuk ve ergen psikiyatrisi alanında uzmanlaşmış bir hekim olarak, Uzm. Dr. Emine Taşyürek bu sürecin sağlıklı geçmesi için annelere özel tavsiyeler sunmaktadır.

1. Ergenliği Bir Kriz Değil, Bir Geçiş Dönemi Olarak Görün

Ergenlik, bireyin kimlik geliştirme, bağımsızlaşma ve kendi kararlarını alma becerilerini test ettiği bir dönemdir. Bu dönemde çocuklar sıkça sınırları zorlar, sorgular ve duygusal iniş çıkışlar yaşarlar. Annelerin bu süreci bir "kriz" olarak değil, doğal bir gelişim evresi olarak görmeleri son derece önemlidir. Çocuğunuzun her duygu patlamasında panik yapmak yerine, onun değişim sürecine saygı göstermek, duygularını bastırmadan ifade etmesine alan açmak gerekir.

2. Empati Kurmaya Çalışın, Yargılamaktan Kaçının

Birçok anne, ergen çocuğunun davranışlarını anlamakta zorlanır. Ancak unutulmamalıdır ki, her davranışın bir duygusal arka planı vardır. "Neden böyle yapıyorsun?" sorusu yerine, "Kendini nasıl hissediyorsun?" demek, çocuğunuzu anlamaya yönelik önemli bir adımdır. Ergenlerin yargılandıklarını hissettiklerinde içine kapandıkları, hatta iletişimi tamamen kestikleri gözlemlenmiştir. Ankara’daki kliniğinde, Uzm. Dr. Emine Taşyürek, bu tür iletişim kopukluklarının terapötik müdahalelerle giderilebileceğini vurgulamaktadır.

3. Sınırlar Belirleyin Ama Katı Kurallar Koymayın

Ergenler, özgürlük ile sınırlar arasında bir denge arayışındadır. Ne tamamen başıboş bırakılmalı ne de katı kurallarla baskılanmalıdır. Annelere düşen görev, çocuğun yaşına uygun sorumluluklar vererek, açık ve net sınırlar koymaktır. Örneğin, eve geliş saati, ders çalışma süresi gibi konularda önceden konuşulmuş, karşılıklı kabul edilmiş kurallar çocuğun özerkliğini geliştirir. Uzm. Dr. Emine Taşyürek, aile içi çatışmaların büyük çoğunluğunun belirsiz sınırlar nedeniyle çıktığını belirtmektedir.

4. İletişimde Sabırlı ve Açık Olun

Ergenler duygularını ifade ederken genellikle abartılı ya da ani tepkiler verebilir. Bu tepkiler karşısında annenin ses tonunu yükseltmeden, sabırlı ve açık bir dille konuşması büyük önem taşır. "Ben senin iyiliğin için konuşuyorum" cümlesi yerine, "Bu konuda ne düşündüğünü merak ediyorum" gibi yaklaşım, iletişimi daha sağlıklı kılar. Ankara çocuk ve ergen psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek’e göre, ergenlerin iletişim kurduğu anne modeli; güvenilir, yargılamayan ve tutarlı davranan bir figür olmalıdır.

5. Ergenin Mahremiyetine Saygı Gösterin

Birçok anne, çocuğunun ergenliğe geçişini kabullenmekte zorlanır. Oysa bu dönem, bireyselleşmenin en kritik evresidir. Çocuğunuzun odasını karıştırmak, telefonunu izinsiz kontrol etmek gibi davranışlar, aranızdaki güven köprüsünü ciddi şekilde zedeler. Mahremiyetine saygı duyulan bir çocuk, aile içi iletişimde çok daha açık ve dürüst olur. Uzm. Dr. Emine Taşyürek, ergenlik dönemindeki gençlerle yapılan terapilerde, anne ile güven duygusunun güçlü olduğu durumlarda sorunların daha kolay çözüldüğünü vurgular.

6. Sosyal Medya ve İnternet Kullanımını Doğru Yönetin

Dijital çağda büyüyen ergenler için sosyal medya, kimlik geliştirme ve akran ilişkileri açısından vazgeçilmez bir alandır. Ancak kontrolsüz ve aşırı sosyal medya kullanımı, ergenin ruh sağlığını olumsuz etkileyebilir. Anne olarak çocuğunuzun dijital alışkanlıklarını yargılamadan izlemek, gerektiğinde sınır koymak ve onunla bu konuda açık konuşmak çok önemlidir. "Senin iyiliğin için sosyal medyada olmanı istemiyorum" demek yerine, "Sosyal medya seni nasıl etkiliyor, birlikte konuşalım" gibi ifadeler tercih edilmelidir.

7. Akran İlişkilerine Müdahale Etmek Yerine Rehberlik Edin

Ergenlikte arkadaş ilişkileri, çocuğun yaşamında ön plana çıkar. Anne olarak, çocuğun arkadaş seçimlerine doğrudan müdahale etmek yerine, onunla konuşarak sağlıklı ilişkiler konusunda rehberlik etmek gerekir. "Bu çocukla görüşmeni istemiyorum" demek yerine, "Bu arkadaşınla birlikteyken kendini nasıl hissediyorsun?" gibi sorular sormak daha etkilidir. Ankara’da pek çok anne, bu konuda çocuk psikiyatristlerinden destek alarak rehberlik becerilerini geliştirmektedir.

8. Kendi Duygusal Yükünüzü de Fark Edin

Anneler, ergenlik döneminde yalnızca çocuğun duygularına değil, kendi duygularına da dikkat etmelidir. Annenin kaygıları, kontrol ihtiyacı, geçmiş deneyimleri çocuğa yansıyabilir. Kendi öfkesini ya da korkularını çocuğa yansıtan bir ebeveyn, istemeden çatışmayı körükleyebilir. Ankara’da bireysel terapi ya da ebeveyn danışmanlığı hizmeti almak, annenin kendi duygularını daha iyi tanımasına yardımcı olur. Uzm. Dr. Emine Taşyürek, bu süreçte annelere hem rehberlik hem de duygusal destek sunmaktadır.

9. Sınav ve Akademik Baskıyı Azaltmaya Çalışın

Ergenlik dönemi, aynı zamanda sınavlar, okul başarısı ve gelecek kaygısıyla dolu bir süreçtir. Annelerin çocuklarının başarısı için duyduğu kaygı, zamanla baskıya dönüşebilir. "Bu sınav senin geleceğin", "Sen böyle yaparsan bir yere varamazsın" gibi ifadeler, çocuğun motivasyonunu kırmakla kalmaz, kaygı bozukluklarına da zemin hazırlar. Bunun yerine çocuğun çabasını takdir eden, başarının sadece sınav notu olmadığını vurgulayan bir yaklaşım benimsenmelidir.

10. Gerekirse Profesyonel Destek Almaktan Çekinmeyin

Ergenlikte yaşanan sorunlar zaman zaman aile içinde çözülmesi güç hale gelebilir. Bu durumda çocuk ya da aile üyeleri suçlanmamalıdır. Psikiyatrist ya da psikolog desteği, çatışmaların çözümünde ve iletişimin yeniden yapılandırılmasında büyük fayda sağlar. Ankara’da çocuk ve ergen psikiyatrisi alanında uzmanlaşmış bir isim olan Uzm. Dr. Emine Taşyürek, annelere hem danışmanlık hem de bireysel destek sağlayarak bu sürecin sağlıklı yönetilmesine katkı sunmaktadır.

11. Ailede Eşitlik ve Adalet Duygusunu Koruyun

Eğer evde birden fazla çocuk varsa, annelerin tüm çocuklara eşit mesafede olmaları önemlidir. Ergen çocuğunuzun kardeşine göre daha asi ya da sessiz olması, onun daha az ya da fazla ilgi görmesini gerektirmez. "Sen abisin, idare et" yaklaşımı ergenlerde ciddi adaletsizlik duygusu yaratabilir. Her çocuğun bireysel ihtiyaçlarını gözetmek, ailenin bütünlüğünü korur.

12. Çocuğunuzun Gelişimsel Sürecine Saygı Duyun

Her ergen farklı hızda gelişir. Bazısı erken yaşta olgunlaşırken, bazısı daha uzun sürede gelişim gösterir. "Senin yaşındayken ben..." cümlesi kıyaslama ve baskı yaratır. Bunun yerine, çocuğun kendi hızında gelişmesine olanak tanımak gerekir. Ankara'da uzman psikiyatristler tarafından yapılan gelişimsel değerlendirmeler, çocuğun nerede desteklenmesi gerektiğini anlamada ailelere ışık tutar.

13. Kendi Kendine Yeterlilik Becerilerini Destekleyin

Ergenlik, bağımsızlaşma sürecinin başladığı dönemdir. Anneler, çocuklarının sorumluluk almasına izin vererek onların gelişimini desteklemelidir. "Yapamazsın, ben hallederim" tutumu, çocuğun kendine olan güvenini zedeler. Ankara’da psikoeğitim programlarıyla annelere bu konuda rehberlik eden Uzm. Dr. Emine Taşyürek, çocuğun kendi kararlarını alabilmesi için aile desteğinin kritik olduğunu vurgular.

14. Sağlıklı Model Olun

Çocuğunuza nasıl davranmasını istiyorsanız, o davranışı önce sizin göstermeniz gerekir. Öfke kontrolü, problem çözme becerisi, duygularını ifade etme gibi alanlarda annenin tutumu model oluşturur. "Sakın bağırma!" diyen ama sürekli bağıran bir ebeveyn, çocuğun davranışlarını olumsuz etkiler. Uzm. Dr. Emine Taşyürek, model olmanın eğitimden daha etkili olduğunu ifade etmektedir.

15. Kendi Hayatınızı da İhmal Etmeyin

Anne olmak, tüm hayatınızı çocuğunuzun çevresinde döndürmek anlamına gelmemelidir. Kendi ilgi alanlarınıza, arkadaşlarınıza ve ruhsal sağlığınıza zaman ayırmak, hem sizin hem çocuğunuzun psikolojik iyilik hali için önemlidir. Mutlu ve kendini gerçekleştirmiş bir anne, çocuğu için en büyük destek kaynağıdır.

Sonuç olarak, ergen çocuğu olan annelerin bu süreci anlayışla, sabırla ve bilgiyle karşılamaları çok önemlidir. Ankara’da hizmet veren çocuk ve ergen psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, hem çocuklara hem de annelere özel danışmanlık ve terapi hizmeti sunarak bu süreci desteklemektedir. Unutmayın: Ergenlik bir savaş değil, birlikte atlatılması gereken bir yolculuktur.

Çocuk ve Ergen Psikiyatristi - Uzm. Dr. Emine Taşyürek

Ergen Çocuğu Olan Annelere Tavsiyeler