Çocuk ve Ergenlerde Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB) | Ankara

Yaygın Anksiyete Bozukluğu Nedir?

Yaygın anksiyete bozukluğu (YAB), çocuk ve ergenlerde sürekli bir endişe haliyle ortaya çıkan bir kaygı bozukluğudur. “Ya kötü bir şey olursa?” düşünceleri günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir. Ders başarısında düşüş, sosyal ilişkilerde zayıflama ve aile içi sorunlar yaygın belirtiler arasındadır.

Yaygın Anksiyete Bozukluğu Belirtiler ve Günlük Yaşama Etkisi

YAB belirtileri arasında aşırı endişe, huzursuzluk, kas gerginliği, uyku problemleri ve odaklanma güçlüğü bulunur. Bu kronik kaygı hali zamanla çocuğun tükenmişlik hissi yaşamasına ve günlük işlevlerinde aksamaya yol açabilir.

Normal Kaygı ile Bozukluk Arasındaki Fark

Her çocuk zaman zaman kaygı yaşayabilir. Ancak sürekli ve kontrol edilemeyen kaygı, çocukların mutlu ve üretken bir yaşam sürmesini engeller. Bu nedenle YAB belirtilerinin erken fark edilmesi önemlidir.

Yaygın Anksiyete Bozukluğu Tedavi Süreci

Bilişsel-Davranışçı Terapi (BDT), yaygın anksiyete bozukluğunun tedavisinde etkili bir yöntemdir. Çocuklara kaygılarını tanıma, düşüncelerini yeniden yapılandırma ve baş etme stratejileri geliştirme becerileri kazandırılır.

Yaygın Anksiyete Bozukluğunda Ankara’da Profesyonel Destek

Uzm. Dr. Emine Taşyürek, Ankara’da çocuk ve ergenlerde yaygın anksiyete bozukluğu tanı ve tedavisinde bilimsel yöntemler ve bireyselleştirilmiş terapi planlarıyla ailelere profesyonel destek sunmaktadır.

Yaygın Anksiyete Bozukluğu ve İlişkili Kaygı Bozukluklarına Uzman Psikiyatrik Yaklaşım

Yaygın anksiyete bozukluğu (YAB), sadece belirli bir durum ya da nesneyle sınırlı olmayan; sürekli, kontrol edilemeyen ve şiddetli kaygı halidir. Bu durum, çocukların ve ergenlerin akademik, sosyal ve aile içi işlevselliğini ciddi şekilde bozabilir. Ankara'da hizmet veren Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, bu bozukluğun erken tanısı, psikiyatrik değerlendirmesi ve bireysel terapi süreçleriyle profesyonel destek sunmaktadır.

YAB, tek başına değil, genellikle diğer kaygı bozukluklarıyla birlikte görülür: Sosyal anksiyete bozukluğu, ayrılık anksiyetesi bozukluğu, obsesif-kompulsif bozukluk (OKB), özgül fobiler, panik bozukluk ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi tanılarla çakışabilir. Bu nedenle, tanı ve tedavi süreci multidisipliner bir bakış gerektirir.

Yaygın Anksiyete Bozukluğunda Tanılama Araçları ve Psikiyatrik Testler

Uzm. Dr. Emine Taşyürek tarafından uygulanan klinik değerlendirme süreçlerinde, detaylı görüşmelerin yanı sıra tanılama testleri de kullanılır. Bu testler arasında:

Anksiyete Tarama Testleri (RCADS, SCARED)
MOXO Dikkat Testi (kaygıya bağlı dikkat dağınıklığını ölçmek için)
WISC-IV Zekâ Testi (bilişsel farklılıkları belirlemek için)
Depresyon ve Travma Ölçekleri
gibi ölçüm araçlarından yararlanılır. Tanı doğruluğu, tedavinin etkililiği açısından kritik bir önem taşır.

Yaygın Anksiyete Bozukluğunda Psikoterapi Yöntemleri

YAB tedavisinde en sık kullanılan yaklaşım Bilişsel-Davranışçı Terapi (BDT)'dir. Bu terapi sürecinde çocuk ya da ergen;

Kaygıyı tetikleyen otomatik düşünceleri tanır,

Alternatif düşünme yöntemleri geliştirir,

Kas gevşeme egzersizleri, nefes teknikleri ve maruz bırakma gibi uygulamalarla korkularıyla baş etmeyi öğrenir.

Bazı vakalarda ilaç tedavisi de gerekebilir. İlaçlar, uzman denetiminde kullanıldığında belirtilerin hafiflemesinde etkili olabilir.

Sosyal Anksiyete Bozukluğu ve Yaygın Kaygının Etkileşimi

Sosyal anksiyete bozukluğu, genellikle YAB ile birlikte görülür. Sürekli başkaları tarafından değerlendirilme korkusu, başarı kaygısı ve sosyal geri çekilme ile kendini gösterir. Bu durumda sosyal beceri çalışmaları, rol canlandırma teknikleri ve grup terapileri faydalı olur.

Ayrılık Anksiyetesi Bozukluğu ve Ebeveyn Bağlanması
Erken yaşlarda sık görülen ayrılık anksiyetesi, ebeveynlerden ayrılma korkusuyla belirginleşir. Okula gitmek istememe, karanlıkta kalma korkusu ve gece kâbusları sık rastlanan belirtilerdir. Ankara’da Uzm. Dr. Emine Taşyürek tarafından yürütülen terapilerde aile destekli BDT ve ebeveyn eğitimi bir arada sunulur.

Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) ve YAB İlişkisi

YAB, travma geçmişi olan bireylerde sık görülür. TSSB belirtileri; kabuslar, geri flaşbekler, ani öfke patlamaları ve sosyal geri çekilme olarak ortaya çıkar. Ankara’da uzman eğitimli psikiyatristler tarafından EMDR gibi travma odaklı tekniklerle destek sunulmaktadır.

Ankara'daki çocuk ve ergen psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, yaygın anksiyete bozukluğu başta olmak üzere tüm kaygı bozukluklarında bireye özgü planlama, bilimsel temelli tedavi ve aile odaklı yaklaşımlar sunar. Klinik görüşme, test değerlendirmeleri, bireysel terapi ve aile desteği entegre şekilde yürütülerek uzun vadeli kazançlar hedeflenir.

Panik Atak ve Panik Bozukluk ile  Yaygın Anksiyete Bozukluğu

Panik atak, aniden başlayan ve yoğun korku ile karakterize bir durumdur. Yaygın anksiyete bozukluğu olan çocuklarda panik atak yaşama riski daha yüksektir. Panik atak sırasında çarpıntı, nefes darlığı, terleme, göğüs ağrısı, baş dönmesi ve ölüm korkusu gibi belirtiler ortaya çıkar. Bu durum çocukta büyük bir travma yaratabilir ve tekrar panik atak yaşayacağı korkusuyla günlük yaşamını kısıtlamasına neden olabilir.

Panik bozukluk ise tekrarlayan panik ataklarla karakterizedir. Çocuk, ‘Ya tekrar atak geçirirsem?’ düşüncesiyle sürekli tetikte yaşar. Okula gitmek istemeyebilir, sınavlara hazırlanmakta zorlanabilir ve sosyal aktivitelerden uzaklaşabilir.

Ankara’da Uzm. Dr. Emine Taşürek, panik atak ve panik bozukluk yaşayan çocuklara yönelik tedavi planlarında nefes egzersizleri, gevşeme teknikleri, bilişsel yeniden yapılandırma ve ilaç tedavisi yöntemlerini uygulamaktadır. Bu yöntemler sayesinde çocukların kaygı düzeyleri azalır, panik atak yaşamaları kontrol altına alınır ve günlük yaşam kaliteleri artar.

Panik bozukluk tedavi edilmediğinde, çocukların akademik başarısında ciddi düşüşler 

Yaygın Anksiyete Bozukluğu ve Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), tekrarlayan düşünceler (obsesyonlar) ve bu düşünceleri azaltmak için yapılan davranışlar (kompulsiyonlar) ile karakterize bir bozukluktur. Yaygın anksiyete bozukluğu yaşayan çocuklarda takıntılı düşüncelerin görülme sıklığı artabilir. Sürekli endişe hali, takıntıların gelişmesine zemin hazırlar. Örneğin çocuk defalarca ödevini kontrol edebilir, sürekli aynı soruları tekrar tekrar okuyabilir.

OKB ile anksiyete bozukluğu birlikte görüldüğünde, çocukların günlük yaşamı ciddi şekilde etkilenir. Okulda derslere katılımı azalır, ödevlere aşırı zaman ayırır ve sınavlarda kaygısı daha da artar. Bu durum hem akademik başarıyı hem de sosyal ilişkileri olumsuz etkiler.

Ankara’da Uzm. Dr. Emine Taşürek, OKB ve anksiyete bozukluğu olan çocuklarda bilişsel davranışçı terapi, maruz bırakma terapisi ve aile danışmanlığı yöntemlerini kullanmaktadır. Bu yöntemler, takıntıların günlük yaşam üzerindeki etkisini azaltır ve çocuğun daha sağlıklı bir sosyal yaşam sürmesine yardımcı olur.

Erken tanı ve tedavi, OKB ve anksiyete bozukluğunun uzun vadeli etkilerini azaltmada kritik öneme sahiptir.

Yaygın Anksiyete Bozukluğu ve Fobiler (Sosyal Fobi, Özgül Fobi)

Yaygın anksiyete bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde sosyal fobi ve özgül fobiler sık görülür. Sosyal fobi, başkalarının önünde konuşma korkusu, arkadaş ilişkilerinde çekingenlik ve yargılanma kaygısı ile kendini gösterir. Özgül fobi ise belirli nesnelere veya durumlara karşı aşırı korku şeklinde ortaya çıkar. Örneğin, karanlık, yükseklik, böcekler veya hayvanlara karşı aşırı korku özgül fobiler arasında sayılabilir.

Bu fobiler, çocukların günlük yaşamını, okul başarısını ve arkadaş ilişkilerini ciddi şekilde sınırlar. Sosyal fobisi olan bir çocuk, topluluk önünde sunum yapmaktan kaçınabilir, arkadaş edinmekte zorlanabilir ve okul başarısı olumsuz etkilenebilir. Özgül fobiler ise çocuğun belirli durumlarla karşılaşmaktan kaçınmasına ve günlük yaşamını kısıtlamasına yol açar.

Ankara’da Uzm. Dr. Emine Taşürek, fobi yaşayan çocuklarda maruz bırakma terapisi, bilişsel davranışçı terapi ve gevşeme teknikleri uygulamaktadır. Profesyonel destek ile çocukların korkuları azalır ve yaşam kaliteleri artar. Ailelerin de bu süreçte bilinçlendirilmesi, çocuğun kaygıyla başa çıkmasını kolaylaştırır.