Aile Terapisi | Ankara

Aile Terapisi Nedir? Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığında Neden Vazgeçilmezdir?

Çocuk ve ergen ruh sağlığı söz konusu olduğunda, sorunlar yalnızca bireysel değil, ailenin bir bütün olarak ele alınmasını gerektiren sistemsel dinamiklerle ilişkilidir. Aile terapisi, bireyi merkeze alan geleneksel terapi yaklaşımlarından farklı olarak, aileyi bir sistem olarak görür ve aile üyeleri arasındaki ilişkileri, iletişim kalıplarını ve etkileşimleri iyileştirmeyi hedefler. Ankara’da çocuk ve ergen psikiyatristi olarak, Uzm. Dr. Emine Taşyürek kliniğinde aile terapisini, çocuk ve gençlerin yaşadığı duygusal ve davranışsal zorlukların çözümünde temel bir yaklaşım olarak benimsiyor. Peki, aile terapisi tam olarak neyi kapsar ve çocuk ile ergen psikiyatrisinde neden bu kadar kritik bir rol oynar?

Aile Terapisinin Temel Felsefesi ve Amacı

Aile terapisi, aile üyelerinin birbirleriyle olan ilişkilerini anlamaya ve iyileştirmeye odaklanan bir psikoterapi türüdür. Temel varsayımı, bir ailedeki her bireyin davranış ve duygularının diğerleri üzerinde doğrudan etkisi olduğudur. Örneğin, bir çocuğun kaygı bozukluğu, ebeveynlerin endişeli tutumlarıyla beslenebilir veya bir ergenin davranış problemleri, aile içindeki iletişim kopukluğunun bir sonucu olabilir. Bu nedenle, sorunlar yalnızca “bireyin içsel sıkıntısı” olarak değil, “aile sistemindeki bir dengesizliğin yansıması” olarak ele alınır.

Aile terapisinin birincil amacı, aile üyeleri arasında sağlıklı iletişim kanalları kurmak, işlevsiz ilişki kalıplarını dönüştürmek ve ailenin kendi kaynaklarını harekete geçirerek sorunlarla başa çıkabilme kapasitesini güçlendirmektir. Terapi sürecinde aile, bir danışman eşliğinde, birbirlerini suçlamadan dinlemeyi, ihtiyaç ve beklentilerini net bir şekilde ifade etmeyi ve çatışmaları yapıcı bir şekilde çözmeyi öğrenir.

Aile Terapisi Süreci Nasıl İşler?

Ankara’daki kliniğimizde yürütülen aile terapisi süreci, ailenin ihtiyaçlarına göre şekillenmekle birlikte genellikle şu aşamalardan oluşur:

Değerlendirme ve İhtiyaç Analizi: İlk seanslarda, ailenin yapısı, iletişim tarzları, güçlü yönleri ve zorlukları detaylıca ele alınır. Aile üyelerinin bireysel perspektifleri dinlenir ve terapötik hedefler birlikte belirlenir.

Müdahale ve Beceri Geliştirme: Bu aşamada, aile üyelerine sağlıklı iletişim teknikleri (aktif dinleme, “ben” dili kullanma vb.), çatışma çözme stratejileri ve duygusal destek sağlama yöntemleri öğretilir. Rol canlandırma, aile oyunları ve yapılandırılmış egzersizlerle yeni davranış kalıpları deneyimlenir.

Psiko-eğitim: Ailelere, çocuk veya ergenin yaşadığı psikiyatrik durum (DEHB, depresyon, kaygı bozuklukları vb.) hakkında bilgi verilir. Bu, ailenin semptomları anlamasını, damgalayıcı tutumlardan kaçınmasını ve iyileşme sürecine aktif katılımını kolaylaştırır.

İlerleme Değerlendirmesi ve Sonlandırma: Terapi hedeflerine ulaşıldığında, ailenin edindiği becerileri özümseyip özümsemediği değerlendirilir. Süreç, ailenin kendi kendine yetecek düzeye gelmesiyle sonlandırılır.

Neden Aile Terapisi? Çocuk ve Ergen Psikiyatrisindeki Yeri

Çocuk ve ergenlerin duygusal-davranışsal sorunları, çoğu zaman aile dinamiklerinden bağımsız düşünülemez. Aile terapisinin bu alandaki başlıca katkıları şunlardır:

Sorunun Kökenine İnme: Davranış problemleri, okul reddi veya kaygı gibi semptomlar, altta yatan ailevi çatışmaların bir işareti olabilir. Aile terapisi, yüzeydeki semptomları değil, kökendeki dinamikleri iyileştirmeyi hedefler.

İletişimi Güçlendirme: Aile içi çatışmaların büyük kısmı, yanlış anlaşılmalar ve iletişim hatalarından kaynaklanır. Terapi, ailelere birbirlerini dinleme ve anlama konusunda pratik beceriler kazandırır.

Destek Sistemini Harekete Geçirme: Aile, çocuğun en önemli sosyal destek ağıdır. Terapiyle güçlendirilen bu ağ, çocuğun iyileşme sürecinde en etkili kaynak haline gelir.

Kalıcı Değişim Sağlama: Aile sisteminde yapılan olumlu değişiklikler, çocuğun yaşam boyu sürdüreceği davranış kalıplarını olumlu yönde şekillendirir.

Sonuç
Aile terapisi, çocuk ve ergen ruh sağlığında, bireysel müdahaleleri tamamlayıcı ve güçlendirici bir role sahiptir. Ankara’da Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek olarak, aileleri terapi sürecine aktif olarak dahil etmenin, iyileşmeyi hızlandırdığına ve kalıcı kıldığına inanıyorum. Çocuğunuz veya genciniz duygusal bir zorluk yaşıyorsa, bu sorunun çözümünde tüm ailece attığınız adımlar, süreci daha etkili ve anlamlı kılacaktır. Unutmayın: Güçlü aile bağları, çocuğunuzun hayatındaki en değerli koruyucu kalkandır.

Ergenlik Dönemi Sorunlarında Aile Terapisi

Ergenlik dönemi, bireyin kimlik arayışı, bağımsızlık mücadelesi ve fiziksel-duygusal değişimlerle şekillenen kritik bir gelişim evresidir. Bu süreç, hem ergen hem de ailesi için iletişim çatışmaları, duygusal uzaklaşma ve davranış problemleriyle karakterize olabilir. Aile terapisi, ergenlik dönemi sorunlarında, aile içi çatışmaları azaltmak ve karşılıklı anlayışı güçlendirmek için etkili bir müdahale yöntemidir. Ankara’da çocuk ve ergen psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, aile terapisi sürecinde ergen ve ailesinin ihtiyaçlarını dengeleyerek, sağlıklı bir bağımsızlaşma sürecine rehberlik eder.

Ergenlik döneminde yaşanan iletişim problemleri, kurallara karşı gelme ve duygusal dalgalanmalar, aile içindeki mevcut dinamiklerin bir sonucu olabilir. Aile terapisi, bu dinamikleri anlamaya ve dönüştürmeye odaklanır. Örneğin, aşırı kontrolcü ebeveyn tutumları, ergenin özerklik ihtiyacını engelleyerek çatışmayı tetikleyebilir. Terapi sürecinde, ebeveynlere ergenin gelişimsel ihtiyaçları hakkında psiko-eğitim verilir ve daha esnek, güven temelli bir ilişki modeli oluşturulur. Ergenin bireyselleşme ihtiyacı kabul edilirken, aile içi sorumluluk ve sınırlar da korunur.

Aile terapisi, ergen ve ebeveynler arasındaki iletişimi iyileştirmek için pratik beceriler sunar. Aktif dinleme, “ben” dili kullanımı ve çatışma çözme stratejileri, aile üyelerine terapötik ortamda öğretilir. Bu beceriler, günlük yaşamda ortaya çıkan anlaşmazlıkların yapıcı bir şekilde yönetilmesine olanak tanır. Ayrıca, ergenin duygusal ihtiyaçları ve kaygıları aile ortamında güvenle ifade edilebilir hale gelir. Bu süreç, ergenin aile desteğini hissetmesini sağlarken, ebeveynlerin de endişelerini anlamlı bir diyaloğa dönüştürmesine yardımcı olur.

Ankara’da Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek kliniğinde ergenlik dönemi sorunlarına yönelik aile terapisi, ailenin bir takım olarak hareket etmesini güçlendirir. Terapi, ergenin sağlıklı kimlik gelişimini desteklerken, aile bağlarının da korunmasını sağlar. Bu sayede, ergenlik dönemi bir çatışma fırsatı değil, ailenin birlikte büyüdüğü bir dönüşüm süreci haline gelir.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ve Aile Terapisi

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), çocuk ve ergenlerde dikkat dağınıklığı, aşırı hareketlilik ve dürtüsellikle karakterize nörogelişimsel bir bozukluktur. DEHB, yalnızca bireyi değil, aile dinamiklerini de derinden etkiler. Aile terapisi, DEHB yönetiminde ailelere stratejik beceriler kazandırarak, ev içi çatışmaları azaltmayı ve çocuğun davranışlarını düzenlemeyi hedefler. Ankara’da çocuk ve ergen psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, DEHB ve aile terapisi uygulamalarında aileleri bilinçlendirerek destekler.

DEHB’li bir çocuğun davranışları, ebeveynlerde yetersizlik, suçluluk veya öfke duygularını tetikleyebilir. Aile terapisi, bu duyguları anlamlandırmaya ve aile içi iletişimi iyileştirmeye odaklanır. Terapi sürecinde, ailelere DEHB’nin nörobiyolojik temelleri hakkında psiko-eğitim verilir. Bu, ebeveynlerin çocuğun davranışlarını bir “istememezlik” veya “tembellik” olarak değil, bir nörolojik farklılık olarak görmesini sağlar. Empati geliştiren ebeveynler, çocuğa karşı daha sabırlı ve yapıcı bir tutum sergiler.

Aile terapisi, DEHB’li çocuklar için yapılandırılmış bir ev ortamı oluşturmak üzere pratik stratejiler sunar. Günlük rutinlerin planlanması, net ve tutarlı sınırlar koyma, olumlu pekiştireç kullanımı ve davranış yönetimi teknikleri aileyle birlikte çalışılır. Terapi, kardeş ilişkilerini de kapsayacak şekilde genişletilir. DEHB’li çocuğun kardeşleri, yaşadıkları kıskançlık veya ihmal edilmişlik duygularını ifade etme fırsatı bulur. Aile terapisi, tüm aile üyelerinin ihtiyaçlarını dengeleyerek, adil ve destekleyici bir aile ortamı inşa eder.

Ankara’da Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, DEHB yönetiminde aile terapisi ile kalıcı değişim sağlamayı hedefler. Aile, çocuğun ihtiyaçlarını anlayarak onun özgüvenini destekler. Bu sayede, DEHB’nin olumsuz etkileri azalır ve çocuğun potansiyelini gerçekleştirmesi için güvenli bir aile ortamı oluşturulur.

Kaygı ve Depresyonda Aile Terapisi

Kaygı ve depresyon, çocuk ve ergenlerde sık görülen duygudurum bozukluklarıdır. Bu durumlar, bireyin yaşam kalitesini düşürdüğü gibi, aile ilişkilerini de olumsuz etkileyebilir. Aile terapisi, kaygı ve depresyon tedavisinde ailenin destekleyici rolünü güçlendirerek, iyileşme sürecine anlamlı bir katkı sağlar. Ankara’da çocuk ve ergen psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, aile terapisi ile aile üyelerinin kaygı ve depresyonu anlamasını ve başa çıkma becerileri geliştirmesini hedefler.

Kaygı ve depresyon, aile içindeki iletişimi etkileyerek, çatışma veya duygusal uzaklaşmaya neden olabilir. Aile terapisi, bu olumsuz etkileşim döngülerini kırmak için aile üyelerine psiko-eğitim verir. Aile, kaygı ve depresyonun semptomlarını, nedenlerini ve tetikleyicilerini öğrenir. Bu bilgilendirme, ailenin çocuğun davranışlarını anlamasını ve destekleyici bir tutum sergilemesini kolaylaştırır.

Aile terapisi, kaygı ve depresyonla başa çıkmak için pratik stratejiler sunar. Aile üyeleri, çocuğun olumsuz düşünce kalıplarını nasıl fark edeceklerini ve nasıl destek olacaklarını öğrenir. Terapi sürecinde, aile içi aktiviteler ve iletişim teknikleriyle çocuğun sosyal desteği artırılır. Aile, çocuğun duygularını ifade etmesi için teşvik eder ve onu yargılamadan dinler. Bu yaklaşım, çocuğun yalnızlık hissini azaltır ve iyileşme motivasyonunu güçlendirir.

Ankara’da Uzm. Dr. Emine Taşyürek, kaygı ve depresyon tedavisinde aile terapisini bütüncül bir yaklaşım olarak benimser. Aile, çocuğun iyileşme sürecine aktif olarak katılarak, kalıcı bir değişim yaratır. Bu sayede, çocuk ve aile birlikte güçlenerek, duygusal zorlukların üstesinden gelir.

Davranım Bozuklukları ve Karşıt Olma Karşı Gelme Bozukluğunda Aile Terapisi

Davranım bozukluğu ve karşıt olma karşı gelme bozukluğu, çocuk ve ergenlerde sürekli itaatsizlik, kurallara karşı gelme ve saldırgan davranışlarla kendini gösteren psikiyatrik durumlardır. Bu bozukluklar, aile içi çatışmaları şiddetlendirerek, ebeveyn-çocuk ilişkisini zedeleyebilir. Aile terapisi, davranım problemlerinin altında yatan ailevi dinamikleri hedef alarak, işlevsel olmayan ilişki kalıplarını dönüştürmeyi amaçlar. Ankara’da çocuk ve ergen psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, aile terapisi ile ebeveynlere etkili davranış yönetimi becerileri kazandırır.

Davranım bozuklukları, genellikle aile içindeki tutarsız disiplin, iletişim kopukluğu veya duygusal ihmal ile ilişkilendirilir. Aile terapisi, bu sorunlu dinamikleri belirleyerek, aile üyelerine yapıcı iletişim ve sorun çözme teknikleri öğretir. Terapi sürecinde, ebeveynler çocuğun olumsuz davranışlarını tetikleyen faktörleri anlar ve önleyici stratejiler geliştirir. Net sınırlar, tutarlı kurallar ve olumlu davranışların ödüllendirilmesi gibi teknikler, aile içinde uygulanır.

Aile terapisi, ebeveyn-çocuk arasındaki güven ilişkisini onarmaya odaklanır. Çatışmaların yoğun olduğu ailelerde, duygusal bağlar zayıflamış olabilir. Terapi, aile üyelerinin birbirlerinin ihtiyaç ve duygularını anlaması için güvenli bir ortam sağlar. Rol canlandırma ve iletişim egzersizleri ile aile, yeni etkileşim yolları keşfeder. Bu süreç, çocuğun öfkesinin altında yatan korku veya incinmişlik gibi duyguları ifade etmesine olanak tanır.

Ankara’da Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, davranım bozukluklarında aile terapisini bir iş birliği süreci olarak yönetir. Aile, çocuğun davranışlarını düzenlemek için gerekli araçları kazanırken, çocuk da kendini daha anlaşılmış ve güvende hisseder. Bu sayede, aile içi çatışmalar azalır ve kalıcı bir iyileşme sağlanır.

Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) ve Aile Terapisi

Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB), çocuk ve ergenlerde travmatik bir olay sonrasında ortaya çıkan kaygı, flashback’ler ve kaçınma davranışlarıyla karakterize bir bozukluktur. TSSB, yalnızca bireyi değil, ailenin tamamını etkileyebilir. Aile terapisi, TSSB tedavisinde aile üyelerinin travmayı anlamasını ve birbirlerine duygusal destek sağlamasını hedefler. Ankara’da çocuk ve ergen psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, aile terapisi ile travmanın aile üzerindeki etkilerini iyileştirir.

Travma, aile içindeki güven duygusunu zedeleyerek, iletişimi olumsuz etkileyebilir. Aile terapisi, bu etkileri onarmak için aile üyelerine travma hakkında psiko-eğitim verir. Aile, TSSB semptomlarını öğrenerek, çocuğun davranışlarını anlamlandırır. Bu, ailenin çocuğa karşı sabırlı ve destekleyici bir tutum sergilemesini kolaylaştırır.

Aile terapisi, travmanın yol açtığı duygusal yükü paylaşmak için güvenli bir ortam sağlar. Aile üyeleri, travmayla ilgili duygularını ifade ederken, birbirlerini dinlemeyi ve desteklemeyi öğrenir. Terapi, travma sonrası büyüme için aile içi kaynakları harekete geçirir. Aile, çocuğun güvenlik ihtiyacını karşılayarak, onun travmayla başa çıkma becerilerini güçlendirir.

Ankara’da Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, TSSB tedavisinde aile terapisini iyileştirici bir araç olarak kullanır. Aile, travmanın etkilerini birlikte aşarak, daha güçlü bağlar kurar. Bu sayede, çocuk ve aile, travma sonrası yeni bir normal oluşturur.

Yeme Bozukluklarında Aile Terapisi

Yeme bozuklukları (anoreksiya nervoza, bulimia nervoza vb.), çocuk ve ergenlerde ciddi fiziksel ve psikolojik sonuçlar doğurabilen hastalıklardır. Bu bozukluklar, aile dinamikleriyle yakından ilişkili olduğundan, aile terapisi yeme bozukluklarının tedavisinde altın standart olarak kabul edilir. Ankara’da çocuk ve ergen psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, aile temelli tedavi (Maudsley Yöntemi) ile aileleri sürece dahil ederek, iyileşmeyi hızlandırır.

Yeme bozuklukları, aile içindeki kontrol mücadeleleri, iletişim sorunları veya duygusal çatışmalarla beslenebilir. Aile terapisi, bu dinamikleri anlamaya ve dönüştürmeye odaklanır. Terapi sürecinde, aile üyelerine yeme bozukluğunun tıbbi ve psikolojik boyutları hakkında psiko-eğitim verilir. Aile, hastalığın ciddiyetini kavrayarak, çocuğun iyileşme sürecinde daha etkin bir rol üstlenir.

Aile temelli tedavi, ebeveynleri çocuğun yeme davranışlarını düzenlemede güçlendirir. Ebeveynler, yemek zamanlarını yapılandırarak, çocuğun sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmasını destekler. Terapi, aile içi çatışmaları azaltmak için iletişim becerilerini güçlendirir. Aile üyeleri, çocuğun kilo ve beden imajı ile ilgili kaygılarını anlar ve onu eleştirmeden destekler. Bu süreç, çocuğun yeme bozukluğunun arkasındaki duygusal ihtiyaçları ifade etmesine olanak tanır.

Ankara’da Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, yeme bozukluklarında aile terapisini multidisipliner bir yaklaşımla yönetir. Aile, çocuğun fiziksel ve duygusal iyileşmesi için gerekli olan güvenli ortamı sağlar. Bu sayede, yeme bozukluğuyla mücadele eden çocuk, ailesinin desteğiyle kalıcı bir iyileşme sağlar.

Diğer Çocuk ve Ergen Psikiyatri Terapilerimiz I Ankara 

Oyun Terapisi

Oyun terapisi, çocukların duygularını, düşüncelerini ve yaşadıkları zorlukları oyun yoluyla ifade etmelerine yardımcı olan bir psikoterapi yöntemidir. Çocukların doğal iletişim dili olan oyun, terapide onların iç dünyalarını anlamak için güçlü bir araçtır.

Bu yaklaşım sayesinde kaygı, travma, öfke, özgüven sorunları ve davranış bozuklukları gibi birçok problem ele alınabilir. Terapist, oyun sürecinde çocuğun duygusal ihtiyaçlarını gözlemler ve destekleyici bir ortam sunar.

Okul Danışmanlığı

Okul danışmanlığı, öğrencilerin akademik başarılarını desteklemenin yanı sıra sosyal, duygusal ve davranışsal gelişimlerini de ele alan bir rehberlik sürecidir. Özellikle dikkat sorunları, sınav kaygısı veya akran ilişkilerindeki problemler için önemlidir.

Bu danışmanlık süreci, aile, okul ve uzman arasında köprü görevi görür. Çocuğun okul ortamında daha uyumlu olması ve potansiyelini en iyi şekilde kullanabilmesi için gerekli destek sağlanır.

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)

BDT, çocuk ve ergenlerde yaygın olarak kullanılan, düşünce ve davranışların birbiriyle ilişkisini temel alan bir psikoterapi yöntemidir. Olumsuz düşünce kalıplarını fark ederek bunları daha sağlıklı düşünce ve davranışlarla değiştirmeyi amaçlar.

Depresyon, kaygı bozuklukları, obsesif-kompulsif bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu ve öfke sorunları gibi birçok durumda etkili sonuçlar verir. Çocuğun düşünce süreçlerini düzenleyerek duygu ve davranışlarında olumlu değişim sağlar.

Mindfulness Temelli Terapi

Mindfulness temelli terapi, bireyin geçmiş ya da gelecek kaygılarından uzaklaşarak “şu an”da kalabilmesini ve farkındalık geliştirmesini hedefler. Nefes egzersizleri, dikkat odaklama çalışmaları ve meditasyon teknikleri bu süreçte sıklıkla kullanılır.

Çocuk ve ergenlerde kaygı, dikkat sorunları ve stres yönetiminde oldukça faydalıdır. Düzenli uygulamalarla duygusal dayanıklılığı artırır ve yaşam kalitesine olumlu katkı sağlar.

EMDR Terapisi

EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) terapisi, özellikle travmatik yaşantıların olumsuz etkilerini azaltmak için kullanılan bilimsel bir yöntemdir. Göz hareketleri eşliğinde yapılan yönlendirmelerle beynin bilgi işleme süreci desteklenir.

Çocuk ve ergenlerde travma, kayıp, şiddet, doğal afet sonrası yaşanan stres bozuklukları gibi durumlarda hızlı ve etkili sonuçlar verir. EMDR, çocuğun olumsuz anıları yeniden işleyerek duygusal rahatlama kazanmasına yardımcı olur.