Kekemelik Tedavisi | Ankara Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi

Ankara’da Çocuk ve Ergenlerde Kekemelik – Belirtiler, Değerlendirme ve Tedavi Yaklaşımları

Kekemelik, diğer adıyla konuşma akıcılığı bozukluğu, çocuk ve ergenlerde konuşmanın doğal akışında tekrarlamalar, uzatmalar ve istemsiz duraksamalarla kendini gösteren gelişimsel bir iletişim problemidir. Bu durum çocuğun zekâ düzeyiyle ilişkili değildir; ancak konuşmadaki akıcılık güçlüğü, sosyal ilişkilerini, akademik performansını ve öz güvenini olumsuz etkileyebilir.

Ankara’da Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uzm. Dr. Emine Taşyürek, kekemeliği sadece konuşma sorunu olarak değil, çocuğun duygusal ve sosyal gelişimiyle bağlantılı çok yönlü bir durum olarak ele almakta ve bilimsel yöntemleri temel alan bütüncül bir tedavi yaklaşımı sunmaktadır.

 
Kekemelik Nedir?

Kekemelik; ses, hece veya kelimelerin yinelenmesi, bazı seslerin belirgin şekilde uzaması ya da kelimeye başlamada yaşanan bloklar ile tanımlanır. Bazı çocuklarda konuşmaya eşlik eden göz kırpma, baş hareketleri, nefes kontrolünde zorlanma gibi ikincil belirtiler de görülebilir.

Kekemelik genellikle 2–7 yaş arasında ortaya çıkar. Bazı çocuklarda zamanla hafifleyebilirken, bazı durumlarda erken müdahale olmazsa daha belirgin ve kalıcı bir hâl alabilir. Bu nedenle erken fark edilip değerlendirilmesi çok önemlidir.

 
Çocuk ve Ergenlerde Kekemeliğin Belirtileri

Ses veya hece tekrarları: “ke-ke-kedi” gibi
Ses uzatmaları: “ssssandalye” şeklinde
Bloklar: Sözcüğe başlarken uzun duraksamalar
İkincil davranışlar: Göz kırpma, baş sallama, dudak titremesi
Konuşmaktan kaçınma: Sınıfta söz almaktan çekinme, iletişimden kaçınma
Kaygı belirtileri: Terleme, gerginlik, kalp çarpıntısı
Bu belirtiler yalnızca konuşma akıcılığını etkilemez; çocuğun sosyal, duygusal ve akademik gelişiminde de önemli sonuçlar doğurabilir.

 
Kekemeliğin Olası Nedenleri

Kekemeliğe tek bir neden yol açmaz; genetik, nörolojik ve çevresel birçok etken bir araya gelerek tabloyu oluşturur.

Genetik yatkınlık: Ailede kekemelik öyküsü varsa risk yüksektir.
Nörogelişimsel farklılıklar: Konuşma ile ilişkili beyin bölgelerinin işleyişinde farklılıklar.
Psikolojik faktörler: Kaygı, stres, travmatik yaşantılar.
Çevresel etkiler: Baskıcı, aceleci ya da beklentisi yüksek ebeveyn tutumları.
Dil gelişim hızındaki farklılıklar: Dil gelişiminin çok hızlı olduğu dönemlerde geçici akıcılık sorunları görülebilir.

 
Kekemeliğin Çocuk ve Ergen Üzerindeki Etkileri

Akademik zorluklar: Sözlü anlatım gerektiren derslerde zorlanma.
Sosyal etkiler: Arkadaş ilişkilerinde kırılganlık, çekingenlik veya alay edilme kaygısı.
Psikolojik etkiler: Özgüven düşüklüğü, kaygı bozuklukları, içe kapanma.
Aile içi etkiler: Sabırsız veya eleştirel tutumlar sorunu pekiştirebilir.
Kekemelik çoğu zaman çocuğun davranışına bağlı bir durum değildir; bu nedenle suçlayıcı ya da baskıcı yaklaşımlar durumu daha da kötüleştirebilir.

 
Kekemeliğin Tanı Süreci

Tanı, Çocuk ve Ergen Psikiyatristi tarafından yapılan ayrıntılı değerlendirme ile konulur. Bu değerlendirme:

Çocuğun konuşma örneklerinin incelenmesi
Aile ve öğretmen görüşmelerinin alınması
Akıcılık bozukluğuna eşlik eden kaygı, DEHB, öğrenme güçlüğü gibi tabloların değerlendirilmesi
Gerekirse konuşma terapisti ile ortak çalışma
gibi aşamaları içerir.

 
Kekemelik Tedavi Yaklaşımları

1. Konuşma Terapisi
Kekemeliğin temel tedavi yöntemlerinden biridir.
Çocuğa ritmik konuşma, yavaşlatılmış konuşma, nefes kontrolü ve akıcılığı artıran stratejiler öğretilir.

2. Psikiyatrik Destek
Kaygı kekemeliği artırabilir. Bu nedenle çocuğun kaygı yönetimi, özgüven gelişimi ve duygusal dayanıklılığı desteklenir.

3. Psikoterapi Yaklaşımları
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Kekemeliğe eşlik eden olumsuz düşünceler ve konuşma kaygısı ele alınır.

Aile danışmanlığı: Ebeveynlerin çocuğu destekleyen doğru tutumları öğrenmesi sağlanır.

Oyun terapisi: Küçük çocuklarda duygusal düzenlemeyi ve iletişimi destekler.

4. Online Terapi Desteği
Ankara dışında yaşayan aileler için online değerlendirme ve terapi seçenekleri sunularak tedavinin erişilebilirliği artırılır.